Sjedinjene Američke Države

Istorija
Severnu Ameriku je pre dolaska Evropljana naseljavalo preko 300 različitih domorodačkih naroda. Najkarakterističniji za S.A.D. su Misisipi Indijanci koji su imali velike poljoprivredne gradove. Na jugozapadu su bili Pueblo koji su na svojoj sušnoj zemlji pravili sisteme za navodnjavanje. Na istoku, gde su Evropljani prvo stigli, su najpoznatiji Iroki i Pauhetan plemenski savezi. Severnu Ameriku su prvi otkrili vikinški moreplovci oko 1000. godine ali nisu imali načina da je istraže ili kolonizuju pa je otkriće palo u zaborav. Prvo pravo putovanje do Severne Amerike preduzeo je Džon Kabot za Englesku 1497. godine. Istraživanje istočne obale izvršili su Đovani da Veracano i Žak Kartije za Francusku. Dolazak Evropljana je bio katastrofalan za američke domorodce. Zbog viševekovne izolacije od ostatka sveta bili su tehnološki zaostali i biološki osetljivi na bolesti Starog Sveta. Tokom prvog veka kontakta sa Evropljanima, domorodačka populacija se zbog bolesti i nasilnog istrebljivanja smanjila za 90%. Pošto su domorodci zbog ratobornosti i osetljivosti na bolesti bili nepogodni za rad, Evropljani su počeli da uvoze robove iz Afrike. Počev od 1519. godine, istočnu obalu su kolonizovali Španci, Portuglaci, Francuzi, Holanđani, Englezi i Šveđani. Španske ekspedicije iz Južne Amerike su ulazile u jugozapadne delove Severne Amerike do današnjih država Kanzas i Kolorado. Prve Španske kolonije bile su u današnjem Nju Meksiku i Floridi. Fancuzi su svoje kolonije osnivali najsevernije, u današnjoj Kanadi. Prvi holandsk istraživač u Severnoj Americi je bio Henri Hadson po kome je Reka Hadson dobila ime. Na ovoj reci su bile glavne holandske kolonije: Nju Amsterdam(današnji Nju Jork) i Fort Oranje(današnji Albani). Trgovina između Holanđana i Irokija je bila od obostrane koristi. Evropsko oružje omogućilo je Iroki Indijancima da potuku u ratu Hjurone i Algonkvine i postanu sila u Severnoj Americi koju su čak i Evropljani morali ozbiljno da shvataju. Englezi su Holandske kolonije u Severnoj Americi preuzeli 1664. godine. Za razliku od ostalih evropskih sila koje su htele da eksploatišu Novi Svet uz pomoć afričkih robova, Englezi su bežali iz Engeske zbog verskih nemira i velike nezaposlenosti i pravili trajna naselja u Severnoj Americi. Prve veće kolonije Englezi su osnovali u zalivima Česapik i Masačusets. Prvi ratovi u Severnoj Americi su bili između Evropljana i domorodaca u 17. veku. Kada su domorodci bili skoro istrebljeni u 18. veku, ratovi u Evropi su počeli da se prenose i na kolonije. Englezi su ratovali u isto vreme sa Francuzima i njihovim domorodačkim saveznicima na severu i sa Špancima na jugu. Iako napadnuti sa obe strane, Englezi su vremenom nadjačali svoje rivale i postali jedina evropska sila od istočne obale do Misisipija. Ovo veliko teritorijalno proširenje donelo je probleme Britancima od kojih je najveći bila domorodačka pobuna koju je predvodilo pleme Otava. Sve veće ograničenja kolonija od strane Engleske dovela su do proglašenja nezavisnosti 1776. godine. Englezi su pokušali vojno da potčine svoje kolonije. Iako brojno nadjačani, Amerikanci uz pomoć francuske flote i koristeći svoje bolje poznavanje Novog Sveta uspeli da pobede engelsku vojsku i zvanično dobiju nezavisnost 1783. godine. Nezavisne kolonije su pred sobom imale težak posao uspostavljanja nove države. Formirane su Sjedinjene Države i počelo je definisanje njihovog uređenja. U isto vreme, Sjedinjene Države nisu mogle da izbegnu da učestvuju u svetskoj politici. Glavni diplomatski uspeh je bila kupovina regije Luzijana od Francuske 1803. koja je skoro duplirala teritoriju Sjedinjenih Država. Britanci su za to vreme radili sve što su mogli da otežaju razvoj Sjedinjenih Država. Napadin engleske flote na američke brodove koji su trgovali sa Francuskom i britanska pomoć domorodcima u Kanadi naterala je Sjedinjene Države da objave rat 1812. godine. Pošto nisu imali veliku flotu, Amerikanci su započeli rat na kopnu, protiv britanskih kolonija u Kanadi i njihovih saveznika, domorodačkog plemenskog saveza na čelu sa plemenom Šoni i plemena Krik sa juga. Prvi napadi na Kanadu su bili katastrofalno neuspešni, a konncentisanje vojske na severu zemlje oslabilo je odbrane od Krik napada na jugu. Međutim, tok rata se okrenuo 1813. godine. Zauzeta su Velika jezera, spaljen Jork(današnji Toronto), ubijen Šoni poglavica Tekumeš i istrebljeno celo pleme Krik. 1814. Britanci su počeli veliku ofanzivu ali su bili poraženi. Iste godine je potpisan mir po kome su Britanci odustali od pomoći kanadskim domorodcima. Obezbedivši mir sa evropskim silama, Amerikanci su se sada posvetili teritorijalnom proširenju na račun domorodaca. Anektiranje Teksasa koji je progalsio nezavisnost od Meksika, 1837. godine, dovelo je do rata sa Meksikom 1846. godine. Brojno slabiji ali tehnološki mnogo bolje opremljeni Amerikanci su lako pobedili u ovom ratu i proširili se na Kaliforniju i Nju Meksiko. Posle velikog proširenja, u S.A.D. se zahuktavao sukob između severnih država u kojima su oslobođeni robovi i novoosvojenih južnih koje nisu bile u sastavu S.A.D. kada je ropstvo ukinuto. Prvi oružani sukob počeo je između pristalica i protivnika ropstva u Kanzasu. Pošto su severne države imale većinu i kontrolistale vladu, južne države su bile primorane da se otcepe od S.A.D. Prva je bila Južna Karolina 1860. godine. 1861., nezavisne države Južna Karolina, Misisipi, Florida, Alabama, Džorždija, Luzijana i Teksas formiraju konfederaciju nalik na S.A.D. Američka vojska je odbila da se povuče iz tvđava na teritoriji Konfederacije što je započelo građanski rat. Odmah na početku rata, Konfederaciji se pridružuju Virdžinija, Severna Karolina, Tenesi i Arkanzas. Konfederacija je posle niza strašnih sukoba poražena 1864. godine što je obeležilo početak S.A.D. kakvu je danas dobro poznajemo.
Geografija
Federativna republika u Severnoj Americi koja se sastoji od 50 država članica. Treća po veličini država na svetu i takođe treća po broju stanovnika. Pored 50 federalnih jedinica, Amerika sadrži i brojne protektorate, bivše britanske kolonije, među kojima su najpoznatiji Portoriko, Američka Devičanska ostrva, Američka Samoa i Guam. Po površini najveća država je Aljaska, a po broju stanovnika Kalifornija. Najpoznatije geografske karakteristike S.A.D. su Apalčke planine, Reka Misisipi, Velika jezera i Stenovite planine. Najveće reke su Misisipi, Misuri, Ohajo, Kolorado, Rio Grande, Tenesi i Kolumbija. Najveća jezera su Velika jezera(Superior, Hjuron, Mičigen, Ontario i Iri) i Veliko Slano jezero.
Kultura
Američka kultura je mešavina evropskih, domorodačkih, afričkih i azijskih uticaja. Najpoznatiji umetnici iz doba kopiranja evropske umetnosti su slikari Džon Singlton Kopli i Džilbert Čarls Stjuart i književnici Henri Džejms i Edit Vorton. Jedinstvena američka kultura je počela da se izdvaja od kolonijalne u 19. veku. Najpoznatiji iz ovog perioda su pisci Ralf Valdo Emerson i Henri Dejvid Toro, pesnik Volt Vitman i slikar Albert Birštad. Najpoznatiji pisci 20. veka su Teodor Drajzer, Henri Rot, Džejms Farel, Langston Hjuz, Zora Nil Harston i Kaunti Kjulin. Najpoznatiji slikari su Robert Henri, Džon Sloun i Džordžija O'Kif. 20. vek je doneo veliki razvoj i popularnost američkoj muzici. Irving Berlin i Džordž Kohan su najpoznatiji muzičari i kompozitori sa početka veka. Pod uticajem afričkih doseljenika nastaju "bluz" i "džez" pravci muzike. Najpoznatiji muzičari ovih pravaca su Luj Armstrong, Djuk Elington, Ela Ficdžerald, Kaunt Besi, Džordž Geršvin, Biks Bajderbeke i Beni Gudman.
Las Vegas
Najveći centar kockarskog turizma na svetu i najveći grad u američkoj državi Nevada , smešten u središte ogromne Mojava pustinje, Las Vegas je sagrađen kao mesto ludog provoda i zabave, i kao najveće tematsko mesto na svetu. Ovaj ‘city of sin’ je dom preko milion ljudi a prima preko 35 miliona više svake godine u svojim hotelima i kazinima.
Stvari su počele da se menjau u martu 1931 kada je država Nevada legalizovala kockanje. Las Vegas Boulevard je rođen. Uskoro zvezde poput Elvisa i Sinatre postli su poklonici ove glavne američke atrakcije, kockanja. U najranijim danima mafija je dominirala kockarskom industrijom ali 1960 njihov utcaj opada i uskoro svi veliki hoteli i kazina ulaze u domen kotrole velikih biznismena.
Las Vegas ima 18 od 21. najvećeg hotela u svetu i šetajući njime posetioci mogu videti oblakodere Njujorka i Pariza, otkriti kanale Venecije i egipatske piramide, a na Treasure Island-u mogu videti bitke na moru između pirata i britanaca. Uprkos ovim uspesima, zakup soba i računi u restoranima su najveći u zapadnom svetu.
Iako mu je kockanje glavni pečat, on je takođe i porodična destinacija a ne oskudeva ni u tematskim parkovima, shoping centrima i golf terenima. Posebna atrakcija turista u poslednje vreme jesu i kapele za venčanje.
Shopping
Jedna od dobrih stvari za ljubitelje shoppinga je ta da prodavnice u Vegasu imaju nešto duže radno vreme, pa ćete u svoj toj frci oko obilazaka atrakcija, kockanja i ludog provoda naći uvek vremena i za kupovinu.
The Desert Passage
Ovaj masivni tržni centar odiše pustinjskom atmosferom i nudi vam najpoznatije svetske robne marke. Pošto u sebi sadrži preko 100 prodavnica sigurni smo daćete za sebe naći poneku sitnicu. Ovaj tržni centar radi do 23:00 časa.
The Fashion Show Mall
Za one koji uživaju u kupovini krpica i razne druge garderobe ovo je idealno mesto gde treba započeti svoju kupovinu.
The Boulevard Mall
Ovaj tržni centar je jedan od najvećih u Vegasu
Festivali
Deo slave i šarma ovaj grad duguje i brojnim festivalima i događajima tokom cele godine.