Malezija-kultura-istorija

Istorija
Prvi ljudi su na teritoriji Malezije živeli pre oko 40000 godina. Malezija je dugo bila podeljena na veliki broj malih državica kojima su dominirala okolna veća kraljevstva. Prva veća država je bila islamsko kraljevstvo Malaka koje je osnovao Paramesvara, vladar Sumatre. Malaku su u 16. veku osvojili Portugalci pod vođstvom Afonsa de Albakerkea i načinili je centrom za rat protiv okolnih država. Malaku su Portugalcima u 17. veku oduzeli Holanđani koji su postali nova evropska sila u regiji posle propasti Portugala kao kolonijalne sile. Holanđani su nastavili ratove protiv ostalih država ali se kraljevstvo Sijam uzdiglo kao najjači neprijatelj. U 19. veku, Holanđani predaju Malaku Britancima u zamenu za Sumatru i okolna ostrva. Rudarstvo postaje glavna delatnost zbog bogatih nalazišta kalaja i dovodi veliki broj kineskih imigranata. Teritorije na ostrvu Borneo je dobio avanturista, Ser Džejms Bruk, od Brunejskog sultana u znak zahvalnosti zbog pomoći protiv pobunjenika. Krajem 19. veka, Britanci kupuju ove teritorije od Ser Bruka. Za vreme drugog svetskog rata, Malezija je bila pod japanskom okupacijom. Posle drugog svetskog rata počinje politička borba za nezavisnost koja je dobijena 1957. godine. Za vreme ove borbe Maleziju su potresali etnički sukobi od kojih je najveći bio pobuna komunista, uglavnom Kineza, koja se završila tek 1989. godine. Prvi premijer, Tanku Abdul Rahman, osnovao je Malajsku federaciju 1961. u kojoj su učestvovale sve današnje Malezijske federativne države i Singapur, a poziv je odbio jedino Brunej. Singapur napušta federaciju 1965. godine. I posle ujedinjenja, Maleziju i do današnjeg dana muče etnički sukobi između najbrojnijih Malajaca i bogatijih Indusa i Kineza.
Geografija
Malezija teritorijalno zauzima južni deo Malajskog poluostrva i severni deo ostrva Borneo, kao i manja ostrva oko ove dve veće teritorije. Ostatak Malajskog poluostrva pripada Tajlandu, a sam vrh zauzima Singapur. Malezija ostrvo Borneo deli sa Brunejom i Indonezijom. Severni deo Malajskog poluostrva podeljen je po sredini planinama Main, a na krajnjem jugu je ravnica. Najviši vrh Main planina je vrh Tahan. Najveća ostrva u blizini ovog poluostrva su Langkau, Pinang i Tioman. Malezijske teritorije na ostrvu Borneo se sastoje od ravnica i močvara pored obale i planina u unutrašnjosti. Najviši vrh je Kinabalu na Kroker planinama. Najveća ostrva u okolini Bornea su Labuan i Bangi. Najveće reke su Radžang, Kinabatangan i Baram na Borneu, a na Malajskom poluostrvu su najveće Pahang, Kelantan i Perak. Ove reke imaju veliki hidroelektrički potencijal i grade se brojna veštačka jezera. Najvažnija su Temengor i Kenjir. Najveće prirodno jezero je Bera.
Kultura
Malajska kultura je nastala pod uticajem kineske, indijske, islamske i evropske. Najpoznatije književno delo su "Malajski anali" iz 16. veka, za vreme kraljevstva Malaka. Od umetnosti je najzastupljenije lepo zanatstvo koje proizvodi tkaninu i ukrase od srebra i drveta. Religijska ahritektura je mešavina kineskih, islamskih i indijskih uticaja, a u kolonijalnim zgradama se vidi britanski uticaj. Muzika je nastala pod indijskim, islamskim i indonezijskim uticajima. Narodni instrumenti su gendang bubnjevi, gong i ostale udaraljke koje se prave od primitivnih materijala kao što su bambus i ljuska kokosa. Pozorišna umetnost je zastupljena u vidu lutkarskog pozorišta "vajang kulit".
Kuala Lumpur
Kuala Lumpur je glavni grad Malezije i njen najvažniji kulturni centar. Pažnju turista koji posete ovaj grad privlače muzeji, zoo vrt, a za one koji se u njemu duže zadrže tu su i simpfonijski orkestar kao i mnoge zgrade moderne arhitekture koje vredi posetiti. Najveći procenat stanovništva čine Kinezi. Od rudarskog naselja u XIX veku ovaj grad prerasta u metropolu.