Sta Zasavica pruza

Očuvanost izvornih pejsaža, autentična folkorna
obeležja i kulturno-istorijski spomenici predstavljaju Zasavicu kao jedinstvenu
i zaokruženu turističku celinu. Živopisna smena šuma, vlažnih livada, širokih
obala i same vode, bogatstvo biljnih i životinjskih vrsta, tradicionalan način
života na reci oslikan kroz folklor i svakodnevni život, istorijsko nasledje
koje seže u pradavna vremena, pruža posetiocima tokom cele godine posve retke,
privlačne i neponovljive turističke sadržaje. Odmor, rekreacija, plovidba,
osmatranje i proučavanje prirode u Specijalnom Rezervatu Prirode - Zasavica
može biti ostvariv i za Vas. Obrazovni programi za đake i studenate u cilju
proučavanja prirodnih vrednosti preporučuju se kroz jednodnevne i višednevne
boravke i stručno pripremljene programe i aktivnosti. Zbog svog biodiverziteta,
prisustva reliktnih, endemičnih i retkih vrsta i njihovih životnih zajednica,
nedovoljno podataka o nekim grupama organizama, kao što je slučaj sa insektima,
mogućnosti praćenja inter i intraspecijskih odnosa, interakcije abiotičkih i
biotičkih faktora, područje se može odrediti kao intersantno i pogodno za
naučna i stručna istraživanja. Sportskim ribolovcima je, na posebno uređenim
lokacijama i čekama omogućen, uz malo sreće, ulov lepih primeraka divljeg
šarana, štuke ili zlatnog karaša. Vožnja čamcima kroz samu Zasavicu za
ljubitelje foto-safarija pravo je uživanje pošto vas priroda nikada ne ostavlja
ravnodušnim, a kao posebna atrakcija nudi se eko hleb i mačvanska riba na
talandari Za individualne i organizovane posete sve stručne informacije i
vodičku službu obezbedjuje upravljač zaštićenog područja Pokret Gorana iz
Sremske Mitrovice. U periodu razvoja rasa osnovni uslov za očuvanje bilo je
korišćenje ritova, močvara, pašnjaka i šuma. Tipične vrste XVIII veka bile su
iz Velike
Mađarske Plavin i
poreklom iz šuma kraj dunavskih brda, kao i veliki broj crvene koja je pronađena na
istočnoj granici Great Hungarican Plain-a. Kasna zrelost, spor rast, nizak
procenat prirasta i povrh svega male količine mesa i podstandardna slanina
(vanklase), bile su karakteristike ove rase. Njihova prednost bila je otpornost
na oštre vremenske uslove i zarazne bolesti. Takozvana svinja koja se nije
razlikovala mnogo od vepra (divlje svinje) jer je bila izvanredan trkač i uvek
spremna na borbu, bila je najizdržljivija rasa u karpatskim planinama. Poludivlji
čopori šetali su šumama i pašnjacima tokom cele godine, krmače su se prasile u
brlozima koje su same prorivale u tršćacima i duboko u žbunju. Prasići su uvek
pratili krmaču, stasavajući u mlade svinje na oskudnim pašnjacima, provodeći
zime napolju, kopajući i rijući obradivo zemljište ili jedući žir dobijajući
malo mesa i slanine, postajući tako pogodne za klanje za dve godine starosti.
Šume sa žirom hrasta i bukova kora rasprostranjene na ogromnom prostoru bile se
mesto na kom se odvijao tov svinja. Kao rezultat široke upotrebe kukuruza,
preoravanjem šuma i pašnjaka u oranice drastično su se promenili uslovi za
čuvanje i hranjenje ove vrste svinja u drugoj polovini XVIII veka. U XIX veku
regulacija vodenih tokova još je ubrzala ovaj proces. Dolazi i do promena u
zahtevima tržišta, sve više se osećala potreba za masnoćom i slaninom dobrog
kvaliteta i manje masnim mesom. Josef Palatin je kao poklon primio čopor rase,
"Šumadija" od 10 krmača i 2 vepra iz Topčiderskog krda od knjaza Miloša
1833. god. Rasna stoka razvila se u domaću, stekla reprodukciju i znatno
doprinela razvoju nove rase svinja mangulica. Od tog vremena različiti tipovi
kuždravih svinja su naširoko držani u priobalnom regionu Mediterana, duž
Balkana do planinskih delova Mađarske. Sredinom XIX veka od ovih rasa razvila
se rasa mangulica koja je postala ekskluzivna vrsta u regionima gde se gaji
kukuruz. Postojale su neke razlike između životinja koje su držane u dobrim
uslovima od onih koje su bile u malim domaćinstvima na pašnjacima i koje su
hranjene žirom. Selekcija, briga o ukrštanju čopora kao definicija standarda
rase, karakteristika vrste i zahtevane osobine su sprovedene u delo. Vanredni
eksperti toga doba Bela Dorner Enesei i Ferena Csaky šef -a bili sa zaduženi
za rasu mangulica. Tokom aktivnosti organizacije nacionalnog udruženja za rase
životinja, nakon Drugog svetskog rata, počinje ponovni razvoj rasa, ali sa
drastično smanjenim brojem svinja mangulica koje su ustupile mesto mesnatom
tipu svinja. Kuždrave i divlje vrste svinja često su smatrane mangulicama,
međutim one nemaju zahtevane (osnovne) osobine koje ova rasa podrazumeva. Dakle
pojam mangulice je posebnost na prvom mestu određena obimom (poljem, prostorom)
za koje ovaj opis može biti upotrebljen onako kako treba za rasu. Sa tačke
gledišta strogo očuvanih gena nepomešane rase svinja, geni treba da odgovaraju
detaljnom opisu rase sačinjenom na početka XIX veka. U tom pogledu smatramo da
je pun pogodak rase mangulica, debeli tip svinje sa visokim kvalitetom mesa.